Các bạn còn nhớ bản nhạc nổi tiếng “El Cóndor Pasa” (Chim điêu bay qua hay Thần Ưng bay qua) không? Tôi rất thích bản này, được Simon và Garfunkel trình bày vào năm 1970. Có một đêm trên đường thăm viếng “Cổ Sơn” (Machu Picchu) trên dãy núi Andes, tôi nghe một ban nhạc da đỏ trình diễn bản nhạc này, hay đặc biệt.
Chim Condor (Thần Ưng hay chim điêu) là loài chim của vùng núi cao ở đây. Nó là biểu tượng quốc gia của những nước thuộc dãy núi Andes, như Peru, Chile, Argentina, Bolivia, Colombia và Ecuador. Nó đóng một vai trò quan trọng trong văn học dân gian và thần thoại những nước này. Nó biểu hiện cho sức mạnh, quyền hành và sức khỏe.
Trên làng Machupicchu vùng “Cổ Sơn” nổi tiếng, nơi có Machu Picchu một trong 7 Kỳ Quan Thế Giới hiện nay, cao trên dãy núi Andes, vợ chồng tôi đi ăn tối, và nghe ban nhạc địa phương ở đây trình bày bản nhạc “El Cóndor Pasa”, hay quá. Tựa này có nghĩa “Chim điêu bay qua” (hay Thần Ưng bay qua).
Chim điêu (Condor) là loài chim người da đỏ ở đây rất thích. Trong thần thoại người dân ở đây, chim Condor (Chim Điêu hay Thần Ưng hay Thần Điêu) gắn liền với Thần Mặt Trời và là loài chim thống trị thế giới trên kia (Upper world). Nó đóng một vai trò quan trọng trong văn học dân gian các nước dãy núi Andes. Phải lên đây nghe bản nhạc này mới thấm thía tình tự người dân vùng này.
Các bạn còn nhớ bản “El Cóndor Pasa” nổi tiếng thế giới không? Bản nhạc này được một nhà soạn nhạc người Peru tên Daniel Alomía Robles viết vào năm 1913, và được trình diễn lần đầu tại Lima trong rạp hát Teatro Mazzi. Năm 2004, Peru công nhận nó là di sản văn hóa quốc gia (national cultural heritage).
Thế giới đã biết qua bản nhạc này do Simon & Garfunkel trình bày vào năm 1970 trong dĩa nhạc “Bridge over Troubled Water”. Họ không biết tác giả thật. Paul Simon nghe Jorge Mitchberg trình bày bản này và rất thích. Ông này cho biết đây là một bản nhạc do một tác giả không tên soạn vào thế kỷ 18. Chính vì vậy Simon đã đề nghị viết lời cho bản nhạc này. Bản nhạc do Simon & Garfunkel trình bày đã trở thành một trong những bản “Hit” trên thế giới.
Năm 1970 con của tác giả kiện về vấn đề bản quyền bản nhạc, và thắng kiện. Thật ra Simon và Garfunkel cũng bị gạt, hiểu lầm thôi, không cố tình ăn cắp bản quyền của tác giả thật. Chuyện đáng tiếc được giải quyết êm thấm.
Mời các bạn nghe bản nhạc “El Cóndor Pasa” do Simon & Garfunkel trình bày được 7,376,658 lần truy cập:
Peru: Bản nhạc “El Cóndor Pasa” (Thần Ưng bay qua)
Du Lịch thế giới 