“Checkpoint Charlie” hay “Checkpoint C” là một trạm kiểm soát nằm ngay bức tường Bá Linh, kiểm soát dân chúng qua lại biên giới này, phân chia Đông và Tây Bá Linh trong suốt thời chiến tranh lạnh.
Khi Đông Đức dựng lên bức tường Bá Linh vào năm 1961 để ngăn chận dân Đông Đức không được trốn qua Tây Bá Linh, trạm kiểm soát này là nơi kiểm soát sự qua lại giữa hai vùng Tự Do và Cộng Sản.
Trước năm 1961 khoảng 3.5 triệu dân Đông Đức đã trốn qua sống ở Tây Đức và Tây Bá Linh. Đó là 20% dân số Đông Đức. Những người trốn đi phần lớn là trí thức, bác sĩ, kỹ sư, luật sư, giáo sư, thợ chuyên môn v.v. do đó sự việc mất chất xám này đã ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế vùng đất Đông Đức cộng sản.
Giống như tình hình miền Nam cả chục năm sau khi đất nước đã được Cộng Sản giải phóng. Miền Nam cũng mất đi khoảng 3 triệu người có học thức cao, sự mất chất xám này đã góp phần làm kinh tế Việt Nam ngưng trệ tệ hại, dân chúng phải ăn bo bo để sống qua ngày.
Bức tường Berlin thành công ngăn cản được làn sóng tìm tự do của dân Đông Đức. Gần 28 năm (1961-1989) sau khi bức tường Bá Linh được dựng lên, chỉ có 5000 người trốn thoát được mà thôi, so với 3.5 triệu trước đó.
Từ năm 1990 đến nay, sau khi bức tường Bá Linh sụp đổ và nước Đức được thống nhất, trạm kiểm soát Charlie chỉ còn là một điểm đến du lịch được ưa chuộng khi các bạn đến thăm viếng thành phố Bá Linh của nước Đức mà thôi.
Chòi canh ở đây không phải là chòi canh nguyên thủy, đã được đem về trưng bày ở Bảo Tàng Viện Đồng Minh (Allied Museum) trong khu Dahlem ở Bá Linh. Chòi canh nơi vợ chồng tôi đến chụp hình ở trạm kiểm soát Charlie ngày nay là một bản sao (copy) nhỏ hơn chòi canh nguyên thủy.
Tại sao đặt tên Charlie cho trạm kiểm soát ở đây? Theo ngữ âm của NATO (NATO phonetic alphabet), C âm vớ Charlie. Do đó khi nói đến checpoint C, người ta nói Checkpoint Charlie cho dễ nghe. Thật ra Đông Đức gọi trạm kiểm soát này là “Grenzübergangsstelle (“Border Crossing Point”) Friedrich-/Zimmerstraße” trạm biên giới nằm ở hai đường Friedrich và Zimmerstraße. Người Nga goi trạm này là trạm biên giới đường Friedrich.
Bảng đồng ghi nhớ địa điểm của Bức Tường Bá Linh ở đường ngay tại trạm kiểm soát Charlie.
Ngày nay ở đây còn để lại một vài di tích để du khách đến chụp hình. Ngoài chòi canh bên này có hình lính Mỹ canh gác, bên kia lính Nga, ở đây còn có một bảo tàng viện trung bày nhiều vết tích của thời chiến tranh lạnh. Đây là một bảo tàng viện được nhiều du khách đến thăm quan.
“…Viện bảo tàng Bức tường ở Checkppoint Charlie ngay tại biên giới nội địa Đức ngày trước được nhà sử học Rainer Hildebrandt khai trương trong năm 1963 và do Cộng đồng Ngày 13 tháng 8 chịu trách nhiệm vận hành. Viện bảo tàng là một trong những viện bảo tàng có du khách đến tham quan nhiều nhất của Berlin.
Viện trưng bày hệ thống bảo vệ biên giới, tư liệu về các cuộc chạy trốn thành công và các phương tiện đã được sử dụng để bỏ trốn như khinh khí cầu, ô tô hay một tàu ngầm nhỏ. Giám đốc hiện nay là góa phụ của người sáng lập, bà Alexandra Hildebrandt…”
(Wikipedia, http://vi.wikipedia.org/wiki/B%E1%BB%A9c_t%C6%B0%E1%BB%9Dng_Berlin)